Nederlands Bosbouw Tijdschrift, juni 2003
Ik ben dol op rotondes. Iedere keer geniet ik van de soepele verkeersafwikkeling. Ik zou er nadere studie naar willen doen en lezingen over willen geven. Er gebeurt namelijk heel veel met al die auto’s op een rotonde. Bange, agressieve, eenvoudige en slimme rijders, iedereen is er welkom en voegt zich. Ongelukken nul, afgezien van hier en daar wat verwarring met fietsers. Onnodig wachten en opstoppingen komen niet meer voor. De rotonde is een fenomeen: simpel concept en buitengewoon functioneel.
Wat daarom verbaast, is dat dit succesnummer zo lang in de vergetelheid zat. Mogelijk waren er al rotondes in de Weg naar Rome. Zeker in Engeland zie je plekken waar ze al heel oud moeten zijn. Met de komst van de stoplichten (vooruitgang, ‘elektrisch’) zijn de meeste rotondes weggehaald. Maar zo’n vijftien jaar geleden zijn ze herontdekt. Het bleek déoplossing te zijnvoor veel kruisingen en hun aantal is geëxplodeerd. Kenmerkend is de passieve veiligheid: er kan bijna niets meer mis gaan.
Het kiezen van toekomstbomen voorafgaand aan het blessen ligt erg voor de hand. Ook een simpel concept dat al heel lang bestaat. Naar verluidt correspondeerde Franse bosbouwers zo’n honderd jaar geleden met hun Deense collega’s over de vraag hoe je het best de toekomstbomen kon merken. Ook Houtzagers spreekt in zijn standaardwerk (1955) over toekomstbomen, maar als systematisch hulpmiddel bij het bleswerk werd het, zeker in Nederland, nauwelijks toegepast.
Dat veranderde zo’n twintig jaar geleden, toen de toekomstbomenmethode een effectief middel bleek om blessers tijdens cursussen van hun laagdunning af te helpen. Ook hier kun je spreken van passieve veiligheid: als de toekomstbomen eenmaal zijn aangewezen kan er weinig meer misgaan.Afgezien van een enkele eigenzinnige polderbosbouwer die moeilijk bleef doen met een A-B-C- methode, is het werken met toekomstbomen inmiddels gemeengoed in Nederland. Ook een herontdekt succesnummer dus.
Was de toekomstboom in het begin uitsluitend een boom met productiepotenties, een beetje multifunctionele bosbouwer selecteert inmiddels ook toekomstbomen voor natuur of beleving.
Net als het aanleggen van een rotonde kost het aanwijzen van toekomstbomen wel wat tijd en vraagt het aandacht, maar het resultaat mag er zijn. Nog aardiger is dat het trucje van de toekomstbomen buitengewoon dienstbaar is binnen het geïntegreerd bosbeheer. Toekomstbomen zijn hét oriëntatiepunt voor menging, het creëren van een gevarieerde bosstructuur en selectieve verjonging. Ik ben dol op toekomstbomen.